بعد از بررسی‌های انجام‌شده حق بیمه اولیه را می‌پردازید و بیمه‌نامه برای شما صادر می‌شود و به امضای طرفین (شرکت بیمه و شما) می‌رسد. از همان ابتدا تحت تمامی پوشش‌های بیمه عمر خواهید بود. شما همچنین می‌توانید در ابتدای کار مبلغ بیشتری را سرمایه‌گذاری کنید. برای مثال می‌توانید در ابتدا 5 میلیون تومان را در بیمه عمر خود سرمایه‌گذاری کنید و حق بیمه‌های خود را نیز به‌صورت ماهانه یا سالانه پرداخت کنید. در این حالت ارزش بازخرید شما زودتر به سوددهی می‌رسد.
حق بیمه به روش‌های مختلفی اعم از پرداخت آنلاین در درگاه‌های اینترنتی شرکت بیمه، پرداخت از طریق عابر بانک، بانک، تلفن همراه قابل انجام است. در صورت دیرکرد حق بیمه به تعداد چند ماه که بستگی به شرکت بیمه طرف قرارداد شما دارد، شرکت بیمه می‌تواند بیمه عمر شما را فسخ کند یا در صورت بروز خسارت از پرداخت هزینه‌های مربوط امتناع ورزد.
مواردی که بالاتر ذکر کردیم پوشش‌های اصلی شرکت‌های بیمه برای بیمه عمر هستند. اما باید به این نکته توجه کنید که شرکت‌های بیمه طرح‌های متنوعی ارائه می‌دهند. برای مثال بعضی از شرکت‌های بیمه در . بیمه عمر خود پوشش آتش‌سوزی منزل، هزینه عمل جراحی، بیمه آخرین سال حیات و موارد دیگری را هم دارند.
بسته به انتخاب شرکت بیمه شما، خدمات مختص به آن را دریافت خواهید کرد. برای مثال بیمه عمر دانا یکی از مزیت‌هایش نسبت به نمونه‌های مشابه این است که شخص بیمه‌شده می‌تواند از اندوخته بیمه عمر خود وام بگیرد.
در مورد مدت قرارداد و حداکثر سن بیمه‌گزار نیز در شرکت های مختلف شرایط متفاوتی وجود دارد. در برخی از شرکت‌ها حداکثر مدت قرارداد 30 سال است و در برخی بیشتر. بعضی از شرکت‌ها افراد زیر 70 سال را بیمه عمر می‌کنند و بعضی سنین کمتر را تحت پوشش قرار می‌دهند.
از طرفی نام بیمه عمر در شرکت‌های مختلف بر اساس نوع و شرایط طرحی که ارائه می‌دهند ممکن است متفاوت باشد، برای مثال بیمه عمر و سرمایه‌گذاری، بیمه عمر و تأمین آتیه، بیمه عمر و پس‌انداز و غیره. برای مثال شرکت بیمه سامان، بیمه عمر سامان را به صورت بیمه عمر و بازنشستگی با شرایط و مزایای خاص خود ارائه می‌دهد. اما چهارچوب کلی تمامی این طرح‌ها این 5 موردی است که به آن‌ها پرداختیم؛ گرچه اساسنامه آن‌ها در جزئیات می‌تواند بسیار متفاوت باشد. توصیه می‌کنیم که حتماً قبل از خرید بیمه عمر تمام جزئیات را مطالعه و بررسی کنید.
شاید برایتان جالب باشد که بیمه عمر هزینه پزشکی جراحات ناشی از حادثه را نیز به شما می‌پردازد. در این مورد خاص برخلاف هزینه درمان امراض خاص شما برای دریافت غرامت باید فاکتورهای رسمی از مراکز درمانی معتبر به شرکت بیمه ارائه دهید. در مورد امراض خاص ارائه فاکتور الزامی نیست. هزینه پرداخته شده نیز مانند موارد دیگر پوشش به‌صورت درصدی از سرمایه عمر و تا سقفی معین محاسبه می‌شود. برای مثال شرکت بیمه‌ای 5/2 درصد سرمایه عمر بیمه‌شده و تا سقف 5 میلیون را در ازای هزینه پزشکی حادثه به بیمه‌شده می‌پردازد.
تفاوت دیگر این پوشش با امراض خاص این است که امراض خاص تنها یک‌بار در طول بیمه پوشش داده می‌شوند درصورتی‌که پوشش هزینه پزشکی حادثه هرسال یک‌بار قابل استفاده است و هرسال به همان اندازه شارژ می‌شود.
لازم است بدانید که سرمایه فوت بر اثر حادثه و هزینه درمان خسارات ناشی از ورزش‌ها و رفتارهای پرخطر مانند غواصی، بانجی جامپینگ، پاراشوت و غیره به بیمه‌شده پرداخته نمی‌شود. مواردی که تحت پوشش بیمه عمر قرار نمی‌گیرند در شرکت‌های مختلف، متفاوت هستند.
قبل‌تر هم گفتیم که زمانی که یکی از اعضای خانواده دچار یکی از امراض خاص می‌شود جدا از صرف انرژی برای مبارزه با بیماری باید دغدغه مشکلات مالی را نیز داشته باشد. امراض خاص در دسته‌بندی بیمه عمر شامل پنج بیماری سکته مغزی، سکته قلبی، عمل قلب باز، پیوند اعضا و انواع سرطان می‌باشند.
در این حالت بسته به میزان حق بیمه پرداختی و تعداد سال‌های سابقه بیمه، شرکت بیمه هزینه‌ای را بابت درمان این بیماری‌ها به بیمه‌شده می‌پردازد. این هزینه از سال اول به‌اندازه درصدی از بیمه عمر و تا سقف مشخصی است که در شرکت‌های مختلف این درصد و سقف می‌توانند متفاوت باشند.
شرکت بیمه پاسارگاد را در نظر بگیرید. سرمایه امراض خاص در سال اول 30% سرمایه عمر و حداکثر 40 میلیون تومان می‌باشد. برای درک بهتر، به مثال زیر توجه کنید:
حق بیمه ماهانه = 100 هزار تومان
سرمایه عمر: 100،000*300=30،000،000
سرمایه بیماری صعب‌العلاج: 30 میلیون تومان* 30%= 9 میلیون تومان
حداکثر سقف سرمایه بیماری صعب‌العلاج: 25 میلیون تومان
در مورد این پوشش باید به مسائل ریز اما بسیار مهمی توجه داشت که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
تمامی شرکت‌های بیمه در قرارداد خود تمامی موارد فوق‌الذکر را به‌عنوان موارد پوشش امراض خاص آورده‌اند؛ اما برخی از آن‌ها در مدت اعتبار قرارداد بیمه تنها یک‌بار پرداخت سرمایه این بیماری‌ها را عهده‌دار می‌شوند. به این صورت که اگر فرد بیمه‌شده در مدت اعتبار بیمه‌نامه یک‌بار دچار سکته مغزی و یک‌بار دچار سکته قلبی شود شرکت بیمه مذکور تنها یکی از خسارات را پوشش می‌دهد. درصورتی‌که در برخی دیگر از شرکت‌های بیمه هر یک از امراض خاص یک‌بار به‌صورت جداگانه تحت پوشش قرار می‌گیرند و محدودیتی وجود ندارد.
در بعضی از شرکت‌های بیمه، شرایط خاصی برای هر یک از امراض خاص وجود دارد. برای مثال بعضی از شرکت‌ها هزینه عمل قلب باز را در صورتی می‌پردازند که بالای دو رگ بسته شده باشد. بسیاری از بیمه‌گزاران بدون اطلاع از این بند بیمه‌نامه هزینه عمل را از شرکت بیمه مطالبه می‌کنند و شرکت بیمه با استناد به این بند مبلغی به آن‌ها نمی‌پردازد. لذا حتماً قبل از خرید بیمه عمر، شرایط آن را به‌دقت مطالعه کنید.
در مورد بیماری سرطان نیز شروطی وجود دارد. اول این‌که توجه داشته باشید بیماری سرطان در بیمه عمر مدت انتظار دارد. بدین معنا که اگر فرد در دوره مشخصی بعد از شروع اعتبار بیمه‌نامه متوجه شود به این بیماری مبتلا شده است نه تنها سرمایه امراض خاص به او تعلق نمی‌گیرد که حتی ممکن است قرارداد بیمه عمرش فسخ شود. این مدت انتظار در شرکت‌های مختلف متفاوت است و ممکن است سه ماه، شش ماه و حتی بیشتر باشد. درصورتی‌که فرد از بیماری سرطان خود مطلع باشد و این مسئله را عمداً در فرم پیشنهاد اولیه بیمه عمر مطرح نکند شرکت بیمه می‌تواند قرارداد بیمه را فسخ کند و هیچ هزینه‌ای به او نپردازد.
شرکت‌های بیمه افرادی را که دچار یکی از امراض خاص شده باشند ممکن است تحت شرایط خاصی بیمه کنند. برای مثال شرکت‌های بیمه افراد مبتلا به سرطان را بیمه نمی‌کنند و یا بیمه می‌کنند اما تنها پوشش سرمایه فوت بر اثر حادثه را ارائه می‌دهند بدین معنا که فقط درصورتی‌که بیمه‌شده در اثر حادثه فوت کند، هزینه مربوط را به ذینفعان او می‌پردازند و در قبال پوشش‌های دیگر هیچ تعهدی ندارند.
5 نوع بیماری تحت پوشش بیمه عمر قرار می‌گیرند. این بیماری‌ها شامل سکته مغزی، سکته قلبی، سرطان، عمل قلب باز، پیوند اعضای اصلی (ریه، کبد، کلیه، مغز استخوان، قلب) هستند. پوشش این بیماری‌ها بدین معناست که در صورت ابتلای بیمه‌شده به هر یک از این بیماری‌ها بعد از شروع قرارداد بیمه عمر، شرکت بیمه درصدی از سرمایه عمر را به‌صورت کمک‌هزینه درمان به بیمه‌شده می‌پردازد. برای مثال بیمه پاسارکاد حداکثر تا 30% سرمایه عمر را برای این پوشش تقبل می‌کند. در بسیاری از شرکت‌های بیمه بیماری سرطان به‌صورت جدا و تحت شرایط متفاوتی بررسی می‌شود.
دقت داشته باشید که شرکت بیمه درصورتی‌که متوجه شود بیمه‌شده قبل از شروع قرارداد بیمه مبتلا به بیماری بوده است و این موضوع را اعلام نکرده است می‌تواند هیچ هزینه‌ای بابت این پوشش نپردازد و بیمه‌نامه را فسخ کند.
قبل از خرید بیمه‌نامه حتماً اساسنامه شرکت بیمه مربوط را به‌دقت مطالعه کنید. برای مثال در بسیاری از مواقع فرد با دیدن پوشش عمل قلب بیمه‌نامه را خریداری کرده است و در حین بروز بیماری روی سرمایه امراض خاص بیمه عمرش حساب کرده است. اما در واقع در اساسنامه بیمه عمر نوشته شده بود که عمل قلب بیشتر از دو رگ را پوشش می‌دهد و شرکت بیمه هیچ هزینه‌ای را تقبل نکرده است.
اکثر شرکت‌ها برای پوشش امراض خاص دوره انتظار دارند. به این معنا که برای مثال اگر طی سه ماه ابتدای اعتبار بیمه‌نامه، بیمه‌شده متوجه این موضوع شود که سرطان دارد شرکت بیمه هیچ هزینه‌ای را تقبل نمی‌کند.
مورد دیگری که باید به آن توجه داشت این است که اغلب شرکت‌های بیمه تنها یک‌بار هزینه درمان بیماری‌های مذکور را متقبل می‌شوند. بعضی از شرکت‌ها نیز خسارت ناشی از تمامی بیماری‌ها را به‌صورت جداگانه می‌پردازند.
یکی دیگر از خطراتی که زندگی انسان را دگرگون می‌کند نقص عضو و هر اتفاقی است که امکان ادامه شغل و درآمدزایی را از بیمه‌شده بگیرد. بیمه عمر برای ازکارافتادگی نیز چاره‌ای اندیشیده است. در میان پوشش‌های بیمه عمر این پوشش نسبتاً گران‌تر است اما شرایط و مزایای فوق‌العاده‌ای نیز دارد.
نقص عضو به معنای ازکارافتادگی دائمی یکی از اعضای بدن است. برای سرمایه این مورد نیز شما می‌توانید در ابتدای کار ضریب نقض عضو مدنظرتان را انتخاب کنید. هر شرکت ضرایب مشخصی را ارائه می‌دهد. برای مثال اگر ضریب 3 را انتخاب کنید بدین معناست که در صورت بروز چنین خسارتی، 3 برابر سرمایه عمر به شما پرداخته خواهد شد.
ازکارافتادگی به معنای اتفاقی است که فرد دیگر قادر به ادامه شغل خود نباشد. برای مثال کسی که گوینده است اگر مشکل اساسی حنجره پیدا کند ازکارافتاده محسوب می‌شود. البته ازکارافتادگی دوره انتظار دارد. یعنی اگر اتفاقی برای بیمه‌گزار بیافتد که قادر به ادامه شغلش نباشد شرکت بیمه برای تائید ازکارافتادگی‌اش برای مثال 5 ماه صبر می‌کند تا نسبت به دائمی بودن آن مطمئن شود.
در مورد ازکارافتادگی نیز به این صورت است که شرکت بیمه درصد مشخصی از سرمایه عمر را به‌عنوان غرامت می‌پردازد. این غرامت، سقف معینی دارد که آن نیز در اساسنامه شرکت بیمه ذکر شده است.
ددر شرایطی ممکن است شرکت‌های خاص امکانات دیگری نیز برای بیمه‌گزار ایجاد کنند. برای مثال ممکن است پوششی در نظر بگیرند که حق بیمه فرد را بعد ازکارافتادگی تا پایان زمان قرارداد از او نگیرند ولی همچنان فرد را تحت پوشش‌های بیمه عمر (سرمایه عمر، فوت ناشی از حادثه، امراض خاص،...) نگه دارند و در انتهای قرارداد سرمایه اندوخته شده را به‌صورت کامل به او بپردازند.
همان‌طور که می‌بینید این پوشش در شرایط سخت و طاقت‌فرسای ازکارافتادگی، شرایط نسبتاً مناسبی برای بیمه‌گزار ایجاد می‌کند. لذا خرید این پوشش حتی اگر لازم باشد هزینه بیشتری پرداخته شود پیشنهاد می‌شود.
ابتدا تعریف دقیقی از حادثه داشته باشیم. حادثه یعنی واقعه ناگهانی شدید که مستقیماً بر اثر یک نیروی خارجی و بدون اراده بیمه شده سبب جراحت یا آسیب بدنی (به تشخیص پزشک) شود. شروط ضروی عبارتند از: موجب صدمه بدنی شود. ناگهانی باشد. ناشی از بیماری نباشد. وقوع حادثه نباید از عمل عمدی و ارادی بیمه شده ناشی شود. باید بین حادثه ناگهانی و ضایعه جسمی که برای بیمه شده روی داده است، رابطه علت و معلولی وجود داشته باشد. ترس و وحشت، صدمه محسوب نمی‌شود و صدمات عصبی تنها اگر بر اثر آسیب های عضوی به وجود آیند، مشمول بیمه می‌شوند. یکی دیگر از پوشش‌های بیمه عمر، سرمایه فوت بر اثر حادثه است. با دریافت این پوشش اگر علت فوت بیمه‌شده، حادثه‌ای باشد که عمدی در آن نبوده است، شرکت بیمه هزینه‌ای مضاف بر سرمایه عمر بیمه‌شده را به ذینفعان او پرداخت خواهد کرد. در این حالت نیز ضریبی وجود دارد و با انتخاب عدد بزرگ‌تر شما باید هزینه بیشتری بپردازید اما سرمایه فوت بر اثر حادثه به‌تناسب آن ضریب افزایش می‌یابد. برای مثال اگر این ضریب بین صفر تا 3 باشد و شما ضریب 3 را انتخاب کنید، سرمایه فوت بر اثر حادثه سه برابر سرمایه عمرتان خواهد بود.
مثال:
حق بیمه ماهانه = 100 هزار تومان
ضریب تشکیل سرمایه = 300
ضریب سرمایه خطر حادثه = 3
سرمایه عمر (سرمایه فوت به هر علت) = 100،000*300 = 30 میلیون تومان
سرمایه فوت بر اثر حادثه = 3 * 30،000،000 = 90 میلیون تومان
توجه داشته باشید خودکشی در دسته فوت بر اثر حادثه قرار نمی‌گیرد. برای خودکشی سرمایه عمر (فوت به هر علت) پرداخته می‌شود. البته آن هم دوره انتظار دارد. برای مثال ممکن است شرکتی تعیین کند که اگر خودکشی دو سال بعد از شروع قرارداد اتفاق افتاد سرمایه عمر به آن تعلق می‌گیرد و قبل از دو سال هیچ هزینه‌ای پرداخته نمی‌شود.
ض
پیشتر اشاره کردیم که اولین خطری که در بیمه عمر تحت پوشش قرار می‌گیرد، فوت است. بدین معنا که در صورت فوت بیمه‌شده، سرمایه‌ای به ذینفعان او می‌رسد. درست از لحظه صدور بیمه‌نامه فرد بیمه‌شده تحت این پوشش قرار خواهد گرفت.
گفتیم که سرمایه عمر بسته به شرکت بیمه بر اساس حق بیمه ماهانه یا سالانه محاسبه می‌شود. شما می‌توانید با انتخاب ضریب تشکیل سرمایه بیشتر سرمایه عمر خود را افزایش دهید. طبعاً با بالا بردن این ضریب، باید حق بیمه بیشتری نیز بپردازید. البته در بعضی از مواقع شرکت بیمه ممکن است با توجه به بالا بودن ریسک فوت فرد با حداکثر درصد افزایش سالانه سرمایه عمر موافقت نکنند. مثلاً اگر فرد بیماری خاص یا شرایط زندگی پرخطری داشته باشد.
سرمایه عمر سالانه افزایش می‌یابد تا به سقف مشخصی برسد و بعد از آن ثابت می‌ماند. سقف سرمایه عمر در شرکت‌های مختلف متفاوت است. ممکن است طی سالیان با بالا رفتن تورم سقف بیمه فوت نیز افزایش یابد.
پیشتر گفتیم که حق بیمه‌ای که می‌پردازید پس‌انداز می‌شود و شما می‌توانید بعد از گذشت چند ماه از مدت قراردادتان بسته به اساسنامه شرکت بیمه، اندوخته خود را بازخرید کنید و بیمه‌نامه را فسخ کنید. ارزش بازخرید در جدول‌هایی که شرکت‌های بیمه ارائه می‌دهند بر اساس مدت گذشته شده از شروع قرارداد محاسبه شده است و به متقاضیان خرید بیمه ارائه می‌شود. در پایان قرارداد ارزش بازخرید بیمه‌نامه عمر که مجموع حق بیمه‌هایی است که پرداخته‌اید به‌علاوه سودهایی که به آن تعلق گرفته است بسته به سیاست‌های شرکت بیمه به‌صورت یکجا یا در صورت تمایل شما به‌صورت مستمری پرداخته خواهد شد که البته پرداخت مستمری نیز شروطی دارد که در شرکت‌های مختلف تفاوت دارند.
